Hoe kun je in een kansgerichte benadering voor de leefomgeving bodem- en ondergrondaspecten op een logische wijze een plek geven? Hoe kun je die, met collega’s vanuit andere beleidsvelden en opgaven, gezamenlijk benoemen en een plek geven in omgevingsvisies, -plannen en/of –programma’s? Rondom deze vragen is in Zeeland een Community of Practice georganiseerd.

In Zeeland bestaat al langjarig een stevig netwerk rond bodem en ondergrond waarin de Zeeuwse gemeenten, het waterschap en de provincie samenwerken. Deze partijen vormden samen ook een CoP waarin ervaringen rondom verbreding van het bodembeleid en verbinding tussen bodembeleid en ruimtelijk beleid centraal stonden. Nadrukkelijk is onderkend dat de bodem een medebepalende factor bij gebiedsopgaven in Zeeland is. De vervolgstap is dat aan die medebepalende factor verder inhoud gegeven moet worden in te ontwikkelen omgevingsvisies en omgevingsplannen. Dat vraagt leren en experimenteren vooral ook in de uitwisseling met collega’s van andere beleidsvelden. Dat heeft geleid tot de oprichting van een Community op Practice (CoP) rond het Zeeuwse stedennetwerk, die zich richt op een 3D-ordeningsaanpak. De CoP bestaat in de kern per gemeente, waterschap en provincie uit mensen vanuit diverse beleidsvelden en afhankelijk van de gekozen onderwerpen zijn daar andere collega’s bij betrokken.

Ondergrond is altijd een onderwerp; niet dominant maar als een van de vele relevante onderwerpen bij gebiedsontwikkeling.

De CoP is gericht op een verbetering van de eigen praktijk van de deelnemers waarin de logische integratie van ondergrondaspecten in het fysiek domein van de leefomgeving centraal staat. Daarbij gaat het om de verbinding en de samenwerking met beleid en praktijk op het gebied van onder meer ruimte, energie, (grond)water, natuur, landschap, civiele-werken, groenvoorziening, cultuurhistorie en recreatie. Dit volledig in de geest van de Omgevingswet. Het perspectief van de Omgevingswet is altijd aanwezig in de bijeenkomsten.

Praktijken uit de vier stedelijke gemeenten staan centraal. Gebiedsontwikkeling (inbreiding en herstructurering), energietransitie en klimaatadaptatie vormen centrale thema’s in bijeenkomsten van de CoP. De inbrengers van projecten worden uitgedaagd om lastige kwesties uit hun praktijk te agenderen en de CoP uit te dagen waarde toe te voegen aan lopende beleidstrajecten en projecten. Ondergrond is altijd een onderwerp; niet dominant maar als een van de vele relevante onderwerpen bij gebiedsontwikkeling.

Voorbeelden van projecten en onderwerpen die al aan de orde zijn geweest;

  • Een (zonne-)energiestrategie voor de gemeente Terneuzen met een uitwerking voor de Koegorspolder.
  • Gasloos bouwen in de Scheldewijk in Vlissingen; over hoe te handelen met onzekerheden rond energietransitie, ontwikkelingen op de woningmarkt en klimaatadaptatie.
  • “Cool town” Middelburg; over hoe in bestaand bebouwd gebied oplossingen voor hittestress een plek te geven in projecten die meerdere doelen dienen.

H2Ruimte faciliteert in nauwe samenwerking GovernEUR deze CoP.